Vergane glorie
Budapest, 7 juli 2005
We moeten dwars door het centrum van Budapest rijden om bij de stadscamping te geraken. Het is ruim na vieren als we door de buitenwijken navigeren en we hebben al een schrikbeeld voor ogen van nauwe razend drukke straatjes, onduidelijke dan wel afwezige richtingborden en verkeersopstoppingen (welke hoofdstad heeft vandaag de dag nog geen ringweg?). Wat dat betreft voldoet Budapest gelukkig niet aan onze verwachtingen: zonder probleem sleuren we de caravan dwars door het stadscentrum naar het kampeerterrein; van enig spitsuur is niets te bekennen.
De camping, waar we vriendelijk worden ontvangen, lijdt aan
een al jarenlang voortvretende verwaarlozing. Het zwembad is leeg, op een
laagje vies bruin water na waarin wat afval ligt te rotten; elke associatie met
waterpret verdwijnt hier op slag. Ernaast staat een overjarig, half ingestort sanitairgebouw
zonder vensters of deuren, waarin één van de toiletpotten onmiskenbaar tekenen
van recent verbruik vertoont. Het “nieuwe” toiletgebouw is ondergebracht in een
oude verhuurbungalow met in een stoflaag gehulde gordijnen, waar met wat
resthout een douche en enkele toiletten zijn afgetimmerd, de snackbar ligt er
donker, kil en vervallen bij. De camping draagt de romantische naam
“Rosengarten”.
Deze sfeer tekent wat ons betreft niet alleen de stadscamping; ook in Budapest en de rest van Hongarije gelooft men de toekomst verder wel.
In het oude Warschaupact was Hongarije het land met de meest “westerse” invloeden en mogelijk is hier sprake van de wet van de remmende voorsprong. In tegenstelling tot andere landen die wij bezocht hadden en nog zouden bezoeken die eens tot het Oostblok behoorden zoals Polen, Tsjechië, Kroatië, Slovenië, Estland, Letland en Litouwen waar men hard aan het werk is om een nieuwe toekomst op te bouwen heerst in Hongarije een ongelooflijke lethargie. Alles is kapot, grauw en versleten en niemand kan het wat schelen, zo lijkt het. Straten zijn half opgebroken, her en der missen stoeptegels of zelfs putdeksels, de gebouwen ogen vaal, verveloos en verwaarloosd. Bij bushaltes, in de tram of metro, in cafés en in winkels, overal zien we stedelingen die elkaar straal negeren; ogenschijnlijk leeft eenieder in een eigen cocon.
Eén kapitalistische nieuwkomer heeft onmiskenbaar een prominente plaats weten te veroveren in de harten van de Hongaarse burgers: de Amerikaanse burger! Naast de vertrouwde shaslick en de ambachtelijke goulashschotel schreeuwt de hamburger om gegeten te worden. We hebben nog nooit een stad gezien met zo’n grote McD-dichtheid.
Zijn de Hongaren de weg kwijt?
Een lokaal spreekwoord luidt: “Wie een Hongaar als vriend heeft, heeft geen vijanden meer nodig”. En als je om je heen kijkt dringt de conclusie zich op dat de Hongaren veel Hongaarse vrinden hebben… Mogelijk moeten ze die vriendschappen maar eens herzien. Wie weet roepen wij dan over tien jaar even hard als de hamburgergigant. Hongarije. I’m lovin’ it!
Men verwacht blijkbaar grote aantallen bezoekers want er staan
duizenden stoelen opgesteld voor het witte doek. Tot onze verwondering is de
hevige regenval noch het onweer reden geweest om de filmprojectoren stil te
zetten. Sterker nog. Vaag zichtbaar in de opspattende watergordijnen zitten
tientallen cinefielen geboeid te kijken naar dansende figuren op het filmdoek, het
water straal negerend. Koud en nat, niet geweerd door weer of wind, laten ze
zich welgemoed de traag opeenvolgende filmscènes op het doek voorschotelen. Onverstoorbaar
zitten ze op wankele plastic schaarstoeltjes, hier en daar een paraplu, een
enkele gleufhoed, terwijl de regen in hevige vlagen over hen heen gutst. Een
film noir in wording. 
